Jakie są pierwsze objawy raka?
Przede wszystkim warto sobie zdawać sprawę z tego, że objawy, które powiązane są z rozwojem nowotworów, możemy przypisać również innym jednostkom chorobowym. Symptomów nie powinniśmy bagatelizować zwłaszcza w przypadku, gdy się one nasilają, są długotrwałe, a także występują okresowo i naprzemiennie.
W artykule przedstawimy objawy, które mogą występować między innymi w przebiegu:
- raka płuc,
- raka gardła,
- raka przełyku,
- raka krtani,
- raka tarczycy,
- raka żołądka,
- raka jelita grubego,
- raka odbytnicy,
- raka okrężnicy,
- raka nerki,
- raka pęcherza moczowego,
- raka wątroby,
- raka trzustki,
- raka piersi,
- raka trzonu macicy (raka endometrium),
- raka gruczołu krokowego (raka prostaty).
Wzrost temperatury ciała i osłabienie odporności
U pacjentów onkologicznych często stwierdza się wzrost temperatury ciała (stan podgorączkowy i gorączka). Występuje również zwiększona podatność na infekcje związane na przykład z drogami oddechowymi, z drogami moczowymi, z przewodem pokarmowym. Co więcej, guzy nowotworowe produkują substancje, które odpowiadają się stany zapalne w organizmie, z kolei stany zapalne objawiają się podwyższoną temperaturą ciała (tzw. gorączka nowotworowa).
Uwaga: Gorączka może świadczyć również o obecności przerzutów.
Powiększenie węzłów chłonnych
W przebiegu chorób nowotworowych często obserwuje się również powiększenie węzłów chłonnych (na skutek nowotworowego rozrostu składników komórkowych budujących węzły chłonne lub na skutek przerzutów do węzła chłonnego).
Spadek masy ciała
O rozwoju choroby nowotworowej może świadczyć nagły i nieoczekiwany spadek kilogramów masy ciała:
- spadek na poziomie od 5% do 10% masy ciała w czasie krótszym niż 6 miesięcy,
- spadek powyżej 10% masy ciała w czasie dłuższym niż 6 miesięcy.
Kaszel
Objawem, który powinien wzbudzić nasz niepokój, jest długotrwały kaszel, który utrzymuje się przez okres powyżej 2-3 tygodni i jest oporny na leczenie. Co więcej, po pewnym czasie może zmieniać się jego charakter – na przykład z kaszlu mokrego w kaszel suchy z uczuciem zalegającej wydzieliny, której nie da się w pełni odkrztusić.
Uwaga: Dane wskazują, że opisany wyżej kaszel pojawia się u około 50% pacjentów zmagających się z rakiem płuc.
Inne objawy ze strony układu oddechowego
Prócz kaszlu symptomami wskazującymi na raka płuc są także: nasilające się duszności, świszczący oddech (świst pojawia się podczas wydychania powietrza) i problemy z połykiem śliny, odkrztuszanie śluzu podbarwionego krwią lub śluzu, w którym występuje krew.
Uwaga: W wielu przypadkach rak płuc diagnozowany jest u pacjentów, u których występuje nawracające zapalenie płuc oporne na leczenie antybiotykami.
Uczucie obecności ciała obcego w gardle, uczucie suchości w gardle, a także podrażnienia gardła – to symptomy wskazujące natomiast na raka gardła i raka krtani.
Ból w klatce piersiowej i ból barku
Niepokojące dolegliwości bólowe w obrębie klatki piersiowej, a także ból barku z promieniowaniem do palców dłoni również mogą wskazywać na raka płuc.
Chrypka i zaburzenia głosu
Chrypka utrzymująca się powyżej 2-3 tygodni może stanowić objaw:
- raka płuc,
- raka krtani,
- raka gardła,
- raka przełyku,
- raka tarczycy.
Natomiast w przypadku raka gardła i raka krtani można zaobserwować również zaburzenia głosu, czyli między innymi zmianę jego barwy, zwiększoną męczliwość, brak dźwięczności.
Dysfagia (problemy z przełykaniem)
Problemy z przełykaniem pokarmów oraz śliny (dyskomfort, ból, drażliwość podczas przełykania) mogą wskazywać na: raka płuc, raka przełyku, raka krtani, raka gardła.
Uwaga: W przypadku zaawansowanego raka przełyku dysfagia może wiązać się również z: kaszlem, krztuszeniem się, odruchami wymiotnymi, bólami zamostkowymi.
Powiększenie obwodu szyi
Powiększenie obwodu szyi to obok chrypki objaw, który może świadczyć o rozwoju raka tarczycy. Co więcej, pacjentom onkologicznym (w zaawansowanym stopniu choroby) mogą towarzyszyć również objawy typowe dla niedoczynności tarczycy lub nadczynności tarczycy.
Dolegliwości żołądkowo-jelitowe oraz bóle brzucha
Dolegliwości ze strony układu pokarmowego oraz bóle brzucha (ból w podbrzuszu, ból w nadbrzuszu, ból w okolicach pępka, skurcze brzucha) mogą wskazywać na: raka żołądka, raka odbytnicy, raka jelita grubego oraz na choroby nowotworowe przewodu pokarmowego. Warto zwrócić uwagę przede wszystkim na to, czy bóle brzucha nasilają się po posiłku i czy występują również na czczo.
Wśród niepokojących objawów wymienić można także długotrwałe:
- uczucie pełności w brzuchu,
- gwałtownie pojawiające się uczucie sytości po posiłku,
- wzdęcia,
- nudności,
- odbijanie.
W przypadku raka żołądka możliwe są również krwawe wymioty, natomiast rak odbytu może objawiać się:
- nietrzymaniem gazów,
- nietrzymaniem stolca,
- świądem odbytu,
- wyciekaniem z odbytu wydzieliny śluzopodobnej.
Uwaga: Warto zwrócić uwagę również na zmiany w wyglądzie stolca. Rak okrężnicy może charakteryzować się występowaniem stolca ołówkowatego – jak sama nazwa wskazuje, stolec przypomina swoim kształtem ołówek. Natomiast w przypadku raka jelita grubego w stolcu może być obecna krew, którą, co ważne, wykazują wyłącznie badania laboratoryjne.
Żółte zabarwienie skóry, błon śluzowych i oczu
Żółte zabarwienie skóry, oczu i błon śluzowych występuje w przebiegu raka wątroby oraz raka trzustki.
Encefalopatia wątrobowa (zespół zaburzeń neurologicznych)
Encefalopatia wątrobowa to zespół różnych zaburzeń neurologicznych, które związane są z niewydolnością wątroby oraz z rakiem wątroby. Wśród objawów encefalopatii wątrobowej wymienia się:
- nawracającą ospałość,
- zaburzenia koncentracji,
- apatię,
- zaburzenia rytmu snu,
- zaburzenia orientacji przestrzennej,
- nadpobudliwość.
Problemy z oddawaniem moczu
Problemy z oddawaniem moczu szczególnie dotyczą raka pęcherza moczowego oraz raka prostaty (inaczej raka gruczołu krokowego). Na rozwój choroby nowotworowej mogą wskazywać:
- częste oddawanie moczu,
- wzmożona potrzeba oddawania moczu w nocy,
- uczucie pieczenia pęcherza moczowego podczas oddawania moczu,
- nagłe parcia na pęcherz,
- uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza po oddaniu moczu,
- oddawanie moczu zwężonym strumieniem,
- krwiomocz (obecność krwi w moczu, którą najczęściej stwierdza się na podstawie badań laboratoryjnych).
Zobacz: Kolor moczu – o czym świadczy?
Zmiany w wyglądzie piersi
Rak piersi charakteryzuje się szeregiem zmian w obrębie piersi, w tym:
- pojawieniem się bezbolesnego guzka (zlokalizowany jest najczęściej w górnej, bocznej części piersi),
- asymetrią piersi,
- wciągnięciem brodawki sutkowej,
- owrzodzeniem brodawki sutkowej oraz jej pieczeniem,
- jednostronnym wyciekiem z brodawki sutkowej.
Niektóre kobiety zgłaszają również takie objawy jak uczucie ciągnięcia skóry podczas podnoszenia rąk oraz obrzęk kończyn górnych.
Krwawienia z kobiecych narządów rodnych
Rak endometrium (inaczej rak trzonu macicy) przede wszystkim może objawiać się krwawieniami z narządów rodnych, plamieniami i występowaniem ropnych upławów. Co więcej, krwawienia mogą dotyczyć kobiet w różnym wieku. W przypadku regularnych cykli miesiączkowych objawy te występują po lub między miesiączkami, dlatego nie da się ich pomylić z krwawieniem miesiączkowym.
Objawy niedokrwistości (anemii)
W przebiegu chorób nowotworowych (m.in. raka żołądka, raka płuc, białaczki, chłoniaków, szpiczaków) może współwystępować także niedokrwistość, czyli anemia. Wskazują na nią takie objawy jak:
- przewlekłe zmęczenie,
- szybka męczliwość,
- ogólne osłabienie organizmu,
- zaburzenia koncentracji,
- bóle głowy,
- zawroty głowy,
- bladość skóry.
Zaburzenia widzenia
Problemy ze wzrokiem występują najczęściej w przypadku mięsaków, chłoniaków, oponiaków. Zmiany nowotworowe mogą pojawiać się w różnych częściach gałki ocznej: w siatkówce, w tęczówce, w oczodole, w naczyniówce.
Symptomy nowotworów oka to między innymi:
- osłabienie ostrości wzroku,
- podwójne widzenie,
- zmiana rozmiaru źrenicy,
- zmiana kształtu źrenicy,
- ubytki pola widzenia,
- ból gałki ocznej,
- wytrzeszcz,
- ślepota.
Przeczytaj również: Zapalenie spojówek – rodzaje, przyczyny, objawy, leczenie
Bibliografia
https://www.zwrotnikraka.pl/jakie-sa-objawy-raka/
https://www.onkonet.pl/dp_prof_objawyknl.php
https://ptok.pl/wazne-informacje-podstawowe-objawy
Z. Banaszkiewicz, K. Tojek, P. Jarmocik, J. Frasz, A. Jawień, Kliniczne objawy raka jelita grubego – badanie retrospektywne, Współczesna Onkologia vol. 13; 1, 2009
A. Paździor, M. Stachowska, A. Zielińska, Wiedza kobiet na temat profilaktyki raka piersi, Nowiny Lekarskie, 80, 6, 2011 (dostęp online) https://jms.ump.edu.pl/uploads/2011/6/6_80_2011.pdf#page=3
W. Rzymian, Rak płuca, Forum Medycyny Rodzinnej, tom 2, nr 6, 2008 (dostęp online) https://journals.viamedica.pl/forum_medycyny_rodzinnej/article/view/10186/8686
