Czym są trójglicerydy?
Trójglicerydy (w skrócie TG, inaczej triacyloglicerole) to związki chemiczne, które należą do grupy tłuszczów prostych i składają się z jednej cząsteczki glicerolu i trzech cząsteczek kwasów tłuszczowych. Warto wiedzieć, że w naszym organizmie trójglicerydy stanowią źródło energii, które wykorzystywane jest między innymi do transportowania kwasów tłuszczowych, a także są materiałem zapasowym.
Trójglicerydy w przeważającej części dostarczane są wraz z dietą. Nasz organizm może również wytwarzać je w tkance tłuszczowej oraz w wątrobie – to właśnie w narządzie wątroby dochodzi do metabolizmu kwasów tłuszczowych.
Normy poziomu trójglicerydów
Poniżej przedstawiamy orientacyjne normy poziomu trójglicerydów w jednostkach mg/dl oraz mmol/l:
- poniżej 150 mg/dl – wynik prawidłowy,
- poniżej 1,69 mmol/l – wynik prawidłowy,
- 150‒199 mg/dl – wynik graniczny,
- 1,69‒2,25 mmol/l – wynik graniczny,
- 200‒499 mg/dl – poziom wysoki,
- 2,26‒5,63 mmol/l – poziom wysoki,
- powyżej 500 mg/dl – poziom bardzo wysoki,
- powyżej 5,63 mmol/l – poziom bardzo wysoki.
Podwyższony poziom trójglicerydów wiąże się z poważnym ryzykiem wystąpienia chorób serca, a także chorób nowotworowych (rak tarczycy, rak płuc, rak jelita grubego, rak szyjki macicy). Kolejnym skutkiem podwyższonego poziomu trójglicerydów jest częstsze występowanie stanów zapalnych trzustki, cukrzycy czy chorób nerek.
10 przyczyn podwyższonego stężenia trójglicerydów
Poniżej pokrótce opisujemy 10 najczęściej występujących przyczyn podwyższonego stężenia trójglicerydów we krwi.
1. Otyłość
Jedną z najczęściej występujących przyczyn zwiększonego poziomu trójglicerydów we krwi jest otyłość. Badania laboratoryjne wykazują także podwyższone stężenie „złej” frakcji cholesterolu, czyli LDL, podwyższony poziom glukozy czy niedobór witaminy D.
Zobacz także: Top 15 produktów wspierających odchudzanie
2. Źle zbilansowana dieta
Co ważne, podwyższony poziom trójglicerydów dotyczy nie tylko osób zmagających się z otyłością i nadwagą, ale również tych o prawidłowej masie ciała, a stosujących źle zbilansowaną dietę. Co to oznacza? Sformułowanie dobrze zbilansowana dieta odnosi się przede wszystkim do makroskładników, czyli białek, tłuszczów i węglowodanów. W diecie prowadzącej do negatywnych zmian w profilu lipidowym krwi przede wszystkim dominują kwasy tłuszczowe oraz węglowodany proste, które zawarte są w słodyczach i w przetworzonej żywności.
3. Nadużywanie alkoholu
Również nadużywanie alkoholu skutkuje podwyższonym poziomem trójglicerydów we krwi. Wynika to przede wszystkim z tego, że alkohol negatywnie oddziałuje na funkcjonowanie wątroby, natomiast ten narząd, tak jak wspomnieliśmy wyżej, odpowiada za metabolizm kwasów tłuszczowych.
4. Siedzący tryb życia
Naukowcy dowodzą również, że siedzący tryb życia, stres i brak aktywności fizycznej skorelowane są z podwyższonym poziomem trójglicerydów we krwi.
5. Niedobór witaminy D
Niedobór witaminy D powszechnie występuje u mieszkańców Polski, co powiązane jest z naszą szerokością geograficzną – witamina D naturalnie syntezowana jest przez skórę poddawaną działaniu promieniowania słonecznego. Jak wskazują przeprowadzane badania naukowe, obniżenie stężenia witaminy D w organizmie może determinować również podwyższenie poziomu trójglicerydów.
6. Choroby wątroby
Podwyższony poziom trójglicerydów współwystępuje również u osób borykających się z chorobami wątroby, zwłaszcza ze stłuszczeniem wątroby.
7. Niedoczynność tarczycy
Kolejne badania naukowe wykazują zależność pomiędzy podwyższonym poziomem trójglicerydów a występowaniem niedoczynności tarczycy. Ta choroba tarczycy w wielu przypadkach wiąże się nie tylko z wysokim poziomem trójglicerydów, ale również z podwyższonym stężeniem cholesterolu we krwi.
Przeczytaj: 15 oznak chorej tarczycy – objawy niedoczynności oraz nadczynności tarczycy
8. Cukrzyca
Podwyższony poziom trójglicerydów może świadczyć o złej kontroli cukrzycy. To właśnie nadmiar glukozy przyczynia się do zmian w profilu lipidowym krwi.
9. Stosowanie niektórych leków
Często nieświadomie łączymy ze sobą farmaceutyki wchodzące ze sobą w negatywne interakcje lub przyjmujemy ich niewłaściwe dawki. Warto wiedzieć, że nasza niewiedza może wiązać się z profilem lipidowym krwi – dlatego też wśród czynników podwyższających poziom trójglicerydów wymieniane są również niektóre leki.
Na poziom trójglicerydów oddziałują: leki przypisywane w trakcie zakażenia wirusowego, leki stosowane w przypadku choroby wieńcowej (tak zwane beta-blokery), niektóre leki przeciwdepresyjne, leki stosowane przy przewlekłych stanach zapalnych, chorobach skórnych i reakcjach alergicznych (kortykosteroidy), leki stosowane w hormonalnej terapii zastępczej u kobiet (hormony estrogenowe).
10. Ciąża
Podwyższony poziom trójglicerydów oraz „złego” cholesterolu frakcji LDL odnotowywany jest również u kobiet w ciąży. Wynika on z tego, że trójglicerydy dostarczane są do łożyska, przez co dochodzi do ich wzmożonej produkcji. Co więcej, podwyższenie poziomu trójglicerydów w ciąży zwiększa ryzyko wystąpienia stanu przedrzucawkowego oraz cukrzycy ciążowej.
Bibliografia
https://www.medicover.pl/badania/trojglicerydy-norma/
https://dietetycy.org.pl/podwyzszony-poziom-trojglicerydow/
https://cordis.europa.eu/article/id/92356-lipid-levels-to-predict-pregnancy-complications/pl
U. Laufs, K. G, Parhofer, H. N. Ginsberg, R. A. Hegele, Clinical review on triglycerides, European heart journal, 41(1), 2020 (dostęp online)
https://www.researchgate.net/publication/337545197_Clinical_review_on_triglycerides
